5 Şubat 2016 Cuma

DAB ve DAB+ Nedir

    
     
        Yakın zamanda ve sonrasında sıklıkla duymaya başlayacağımız yeni bir teknoloji hakkında hem bilgi vermek hem de gelişmelerden haberdar etmek istiyorum.

Geçtiğimiz yıllarda ANTEN A.Ş. ismini duymuş olmalısınız, duymayanlar için kısaca bahsedeyim bizim için yeni  bir teknoloji olan DVBT yani Dijital Video Broadcasting Terrestrial yani Sayısal Karasal Yayıncılık dediğimiz dijital uydu alıcıların bir tık üstü olan teknolojinin alt yapısının kurucusu ANTEN A.Ş. Hatırlayacağınız üzere bir ara sıklıkla bu sistem ile uydu çanak muhabbeti sona erecek denildi ama bir muamma yılan hikayesine döndü ve halen bir sonuç elde edilemedi. Dijital uydu alıcılarına 13 yıl önce geçiş yapmıştık belki 14 de olabilir. Ondan önce analog uydu alıcılar kullanıyorduk. İşte şimdi de analog radyolardan dijital radyolara geçiyoruz ve buna DAB yani Dijital Audio Broadcasting yani Dijital Ses Yayıncılığı deniyor.

DAB için 2016 yılı geçiş yılı olarak öngörüldü, ancak bu o kadarda kolay olmayabilir. Bugün radyolar daha çok otomobillerde özellikle trafik yoğunluğunda vazgeçilmez bir iletişim aracı. Analog yayın dediğimiz FM/AM gibi yayınların tarihe karışması anlamına gelen Dijital Radyoculuk (DAB) başlangıcı için elbette alt yapı hazır. Ancak bunu kullanacak olan bizler için alt yapı değişikliğine ihtiyacımız olacak, ayrıca ülkemizde bulunan yerele ve ulusal radyo istasyonlarının tamamı elbette bu hızlı değişime ayak uyduramayabilir. Kaldı ki radyo evleri dijital radyoya geçiş için ilk etapta kendi isteklerinin dışında ayırılan kapasite kadar geçiş yapılacağı için hemen ertesi gün müracaatları değerlendirilemeyecek. Dolaysı ile bir müddet daha FM radyolar devam edecek kanaatindeyim.

Araçlarındaki veya evlerindeki FM alıcılı radyolarını değiştiren teknoloji severler, hala FM yayını yapan istasyonlarından vaz geçmiş olacak, bu da dinleyicilerin geçiş sürecini etkileyecektir. Bunun önüne geçmek için her iki servisi kullanma olanağına sahip olan DAB+ yani hem dijital radyo alıcısı hem de FM radyo alıcısı özelliği anlamına gelen + (Plus) ekini alarak iki teknolojiyi de barından radyolar tasarlandı. Bu sayede geçiş süreci hızlandırma sorununa çözüm üretilmiş bulunmakta.

Peki DAB nasıl yayın yapar.

FM radyolar radyo sinyallerini alıp kullanırlar, dolayısı ile FM verici dediğimiz radyo dalgaları boşlukta ilerleyecek şekilde yüksek bir noktadan havaya iletilir ve bu dalgaların ulaştığı alıcılar tarafından dinleyiciye ulaştırılır.
DAB da durum biraz farklı, internet servis sağlayıcılar üzerinden dolayısı ile bugün dağınık olarak konumlandırılmış GSM antenleri ile tıpkı bir GSM yani cep telefonu gibi çalışan radyolardan bahsediyoruz. Dolayısı ile ses kalitesi oldukça yüksek ve bu yeni radyolar ile daha fazla etkileşim, daha fazla kalite ve sorunsuz birbirine karışmayan, hışırtısı olmayan bir yayın sağlanmış olacak. Dolayısı ile yayınların birbirine karışmaması demek, x bir radyo Türkiye'nin her yerinde ayarlandığı şekilde kalacak yani FM de olduğu gibi Konya'da farklı frekans, Ankara'da farklı frekans olmayacak. Zaten başta da söylediğim gibi bir radyo frekansı üzerinde olmayan yayın bu, dolayısı ile dinlemek istediğiniz DAB radyolarını seçip hafızaya aldıktan sonra onlarca, yüzlerce yayını aynı kalitede dinleyebileceksiniz.

Peki internet kullanımı nasıl olacak. Öyle ya bir internet alt yapısı var görünüyor.

Konuyu bu noktada daha detaylı bir hale getirmeden şöyle izah edeyim. Aslında dijital iletişim dediğimiz bütün konu internet veya networktan ibaret değil bu sadece bu işin bir parçası. OSI Referans Model denilen 7 katmanlı bir yapıdan Layer 3 yani bildiğimiz network çalışma ağının Layer 4 internet protokolü tarafının da içinde olduğu katman vs. vs. Tekniğe girmemeye gayret göstersem de, bunların altını doldurmak zorundayım.
İşte bu OSI  değimiz yapının içerisinde çeşitli standart ve protokoller bulunmakta  Bu katmanlar şöyle;
Bilgi olsun diye sıralayalım:

Layer 7:  Uygulama
Layer 6: Sunum
Layer 5: Oturum
Layer 4: Taşıma
Layer 3: Ağ
Layer 2: Veri İletim
Layer 1: Fiziksel Katman

DAB bu işin yapılacağı internet protokolünden farklı bir layerda olacak yani DAB radyo alıcısına ulaşan BAZ istasyonu sinyallerinden aslında internete çıkış yapılmıyor olacak. Örneğin Layer 6 Sunum katmanında ASCII, EBCDIC, TIFF, GIF, PICT, JPEG, MPEG, MIDI. gibi veriler bu katmandan gönderiliyor. MPEG dikkatinizi çekmiştir video verisi. TiviBu gibi IPTV operatörleri internet kotanızı tüketmeden size video yayınlarını gönderebiliyorlar, işte tamda bu noktada sözü fazla uzatmadan DAB da aynı şekilde internet kullanımı olmayan bir katman üzerinden yapılacak ve biz bu teknolojiye yakın zamanda geçmiş olacağız.

Konu hakkındaki merak ettiklerinizi sayfa altından yorum yazarak iletebilirsiniz. Görüşmek üzere şimdilik hoşça kalın.